Bebine ćelije i štite, i podstiču bolesti
Naučnici su sve bliže konačnom zaključku da ćelije bebe tokom trudnoće "cirkulišu" kroz tijelo majke i tako je štite od bolesti, ali i izazivaju određena, čak i maligna oboljenja. Ova pojava poznata je kao fetalni mikrohimerizam.
Tokom proteklih godina, naučnici su našli veliki broj dokaza da mikrohimerizam može da utiče na zdravlje majke. Tumori, na primjer, mogu da budu izazvani fetalnim ćelijama, tako što ubrzavaju nastanak maligniteta. Međutim, druge studije sugerišu da mikrohimerizam štiti majku od bolesti.
Profesor dr Miroslava Gojnić Dugalić, ginekolog, akušer kaže da je fenomen mikrohimerizma poznat, ali nije u potpunosti dokazano da mikrohimerizam izaziva određene bolesti:
- Tokom trudnoće fetalne ćelije prolaze kroz placentu i tako dospijevaju u majčin organizam. Tamo mogu da se integrišu u maternalna tkiva i da "borave" decenijama. Fetalne ćelije u tkivu majke detektovane su još u starosti od sedam nedjelja gestacije. Kasnije, ćelije mogu da nestanu, mada se dešava da ostaju u tijelu majke tokom cijelog njenog života. Istovremeno, tokom trudnoće dešava se i proces prenošenja majčinih ćelija na bebu.
Valentina Ćirelo, istraživač iz Milana, sa svojim saradnicima je istraživala uticaj fetalnih ćelija u papilarnom karcinomu tiroidne žlijezde. Istraživanje je pokazalo da je cirkulišući FCM značajno frekventniji kod zdravih žena koje su rađale nego kod žena sa papilarnim tiroidnim karcinomom. Ovom studijom je prvi put dokazan pozitivan efekat fetalnog mikrohimerizma na tumorsku prezentaciju i ishod, i da na njih ne utiče trudnoća.
Pored karcinoma, istraživači smatraju da mikrohimerizam igra ulogu i u autoimunim bolestima. Isti istraživači su prošle godine poredili cirkulišući FCM u velikim serijama kod prethodno trudnih žena sa Grejvsovom bolešću, Hašimoto tireoiditisom, i kod zdravih trudnica. Dokazali su da himerizam igra protektivnu ulogu u autoimunim tiroidnim oboljenjima. Sva ova saznanja o fetalnim ćelijama mogu da pruže i nove uspješne načine dijagnostikovanja i predviđanja majčinog zdravlja.
- Јoš smo daleko od testa koji će eventualno da otkrije djelovanje fetalnih ćelija na nastanak ili tok bolesti majke. Zasada se iz majčine krvi može izolovati DNK ploda, i tako vidjeti hromozome ploda, na više načina, amniocentezom, analizom horionskih resica ili kordocentezom, što su invanzivnije metode. Postoji i neinvanzivno ispitivanje kariograma analizom periferne krvi majke, a primjenjuje se kada je rizik od intervencija i invazivne ultrasonografije veliki - kaže prof. Dugalić.