Panika zbog zika virusa
Zbog zika virusa, komarci su u prvom planu. Da li je i koliko strah opravdan, objašnjava infektolog dr Miloš Korać iz Klinike za infektivne i tropske bolesti Kliničkog centra Srbije:
- U svijetu ima oko 3.500 vrsta komaraca, a od svih je za čovjeka opasan malarični, komarac žute groznice i obični (Culeks), koji je zastupljen u Srbiji. Oni prenose bolesti poput malarije, denga i žute groznice, encefalitis... Ipak, ovom podneblju nema bolesti koje su karakteristične za tropska područja, osim virusa Zapadnog Nila. Ipak, promjena klime, putovanja i migracije stanovništva povećavaju šansu da se i neka od bolesti koju izazivaju komarci u toplim krajevima, narednih godina pojavi kod nas.
Koliko je opravdan strah od Zika virusa?
- Ovaj virus prenosi komarac, koji živi u tropskim područjima Afrike, Azije i Јužne Amerike. Bolest koju izaziva, najčešće prolazi neprimjetno, jer liči na druge virusne infekcije. Simptomi su povišena temperatura, bolovi u zglobovima, osip i konjuktivitis. Ono što ga razlikuje od drugih virusa iz iste porodice je što može da se prenese i seksualnim putem, kao i sa majke na dijete. U posljednje dvije godine, u Brazilu je zabilježen veći broj inficiranih, ali i urođene anomalije- mikrocefalije (smanjena glava) kod djece čije su majke boravile u područjima zaraženim Zika virusom tokom prvog tromjesečja trudnoće.
Kako se bolest dijagnostikuje?
- Dokazivanjem genetičkog materijala virusa, molekularnim metodama u krvi i urinu. Liječe se simptomi, a kao i kod ostalih virusa koje prenose komarci, najvažnije su mjere prevencije od uboda, zaprašivanje zelenih površina i barskih područja insekticidima, lokalno postavljanje repelenata, nošenje dugih rukava, nogavica i kapa, postavljanje mreža na prozorima. Posebno je važno da trudnice ne putuju u područja gdje je ova infekcija registrovana. Svjetska zdravstvena organizacija upozorava da se bolest širi i da je teško predvidjeti gdje će se zaustaviti.
Kako se kod nas pojavio virus Zapadnog Nila?
- Virus Zapadnog nila prenose razne vrste komaraca, pa i običan, koji živi na ovom podneblju. Virus je zarazan za čovjeka, sisare, ptice i gmizavce. Poslije inkubacionog perioda, koji traje od tri dana do dvije nedjelje, u više od 80 odsto slučajeva bolest prolazi bez ikakvih simptoma. Probleme u vidu povišene temperature, bolova u mišićima i zglobovima, glavobolje i osipa ima petina inficiranih. Međutim, kod jednog procenta javlja se klinička slika upale mozga, poznate kao meningoencefalitis, prvenstveno kod starijih od 60. godina, koji imaju razne hronične bolesti. Takođe, osim sa komarca direktnim ubodom, bolest može da se prenese i transfuzijom ili sa majke na dijete. Nažalost, posljednjih godina je bolest prisutna i u Srbiji. Prenosi je običan komarac, a rezervoar su ptice. Za nju nema posebne zaštite, osim spomenutih mjera prevencije.
OPASNE ŽENKE
Infekciju virusima izaziva ženka komarca, koja sisa krv čovjeka i životinja. Mužjak se hrani biljnim sokovima, poslije oplodnje brzo ugine, dok ženka polaže jaja u vlažnu zemlju.
Prilikom uboda izlučuje sadržaj pljuvačnih žljezda, koji spriječava zgrušavanje krvi. Crvenilo i otok na koži su posljedica alergijske reakcije na proteine pljuvačnih žljezda. U normalnim okolnostima, svrab i druge promjene na koži traju najduže dva dana. Ponekad, posebno kod djece, javljaju se burne alergijske reakcije u vidu otoka i crvenila, koje zahvata veću površinu kože. Može da dođe i do uvećanja regionalnih limfnih žljezda ili temperature. U tom slučaju pomažu antihistaminici - objašnjava dr Korać.