E-cigarete: Prijetnja zdravlju, ili lijek protiv zavisnosti?
Studije su pokazale da e-cigarete sadrže nešto manje hemikalija od tradicionalnih cigareta, ali njihov uticaj na zdravlje još nije jasan.
One su neka vrsta “nikotinske terapije sa crnog tržišta“, kaže dr Nejtan Kob, sa odjeljenja za pulmologiju na Medicinskom fakultetu Univerziteta u DŽordžtaunu. Drugim riječima, za razliku od drugih zamjenskih nikotinskih terapija, poput flastera, nikotinskih žvakaćih guma ili nazalnih sprejeva, e-cigarete još nisu regulisane.
“Kada kupite televizor na crnom tržištu, vi ne znate da li će on uopšte raditi. Ne znate ko ga je napravio, da li će eksplodirati“, kaže Kob, koji smatra da bi isto moglo da važi i za e-cigarete.
Čak i ako e-cigarete nisu efikasne u odvikavanju ljudi od pušenja, kao što je slučaj sa drugim oblicima terapija, Kob smatra da bi uređaj ipak mogao da smanji broj pušača. Zbog popularnosti, one imaju potencijal da dovedu do ostavljanja pušenja kod tri puta više ljudi, nego što je to slučaj sa drugim zamjenskim nikotinskim terapijama.
Međutim, ne slažu se svi sa njegovim gledištem.
“Pretpostavlja se da će cigarete pomoći ljudima da ostave pušenje, a ignorišu konstantni dokazi dobijeni u brojnim studijama da pušači koji koriste e-cigarete imaju za trećinu manje šanse da ostave pušenje“, kaže Stenton Glanc, profesor za kontrolu duvana Univerziteta u Kaliforniji.
Zaista, nedavno sprovedena studija, objavljena u žurnalu "Cancer" pokazala je da pacijenti oboljeli od raka, koji pokušavaju da ostave cigarete upotrebom elektronske zamjene, zapravo postaju više zavisni od nikotina i dva puta češće su nastavljali da puše, od onih koji su se liječili od zavisnosti bez e-cigareta.
Drugi stručnjaci kažu da je potrebno tačno procijeniti ulogu e-cigareta u ostavljanju pušenja, a u međuvremenu ne ohrabrivati ljude da ih koriste. To smatra i dr Majkl Stajnberg, direktor programa za borbu protiv zavisnosti Univerzitetske bolnice Robert Vud DŽonson u Nju DŽersiju.
“Naučnici koji sprovode istraživanja počinju od pretpostavke da e-cigarete imaju isti status kao nikotinski lijekovi koji su dobili odobrenje Agencije za hranu i lijekove. Problem je što mi nemamo naučne studije koje pokazuju njihovu bezbjednost ili efikasnost“, kaže on.